Dom Dla Nietoperza
STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE UWR CHRONI NIETOPERZE
Ochrona Nietoperzy
Nietoperze są niezwykłą i wciąż mało poznaną grupą zwierząt. Są one jedynymi ssakami, które opanowały zdolność aktywnego lotu dzięki kończynom przednim przekształconym w błoniaste skrzydła. Co więcej, są jednym z najliczniejszych rzędów ssaków pod względem liczby gatunków (zaraz po gryzoniach). W Polsce dotychczasowo stwierdzono 27 gatunków, natomiast na świecie znamy ponad 1400. Wszystkie krajowe gatunki są owadożerne. Ich kryjówki to zazwyczaj naturalne otwory takie jak dziuple drzew oraz jaskinie. Nietoperze bardzo chętnie wykorzystują również stworzone przez człowieka przestrzenie i szczeliny na strychach, w piwnicach, studniach, a także za okiennicami czy w otworach elewacji. Nietoperze są również niezwykłe pod względem komunikacji i sposobu orientacji w terenie. Emitują one odgłosy echolokacyjne działające jak “radar” informujący o otoczeniu.
Nietoperze w Polsce mierzą się z wieloma przeciwnościami. Z racji zamieszkiwania przez nie terenów zurbanizowanych muszą przystosować się do życia w pobliżu człowieka. Często zostają pozbawione domów na rzecz remontów czy prac dociepleniowych. Należy pamiętać, że wszystkie gatunki nietoperzy w Polsce są pod ochroną więc konieczna jest ich ochrona.
KORZYŚCI PŁYNĄCE Z OCHRONY NIETOPERZY
- Ssaki te istotnie wpływają na regulację liczebności owadów uciążliwych dla ludzi w tym komarów. Pojedynczy nietoperz w ciągu jednej godziny zjada do kilku tysięcy owadów! Przyczyniają się, więc do oszczędności w kwestii ochrony roślin.
- Są niezwykle ważnymi drapieżnikami, będących częścią ekosystemu i bioróżnorodności.
- Ich guano stanowi doskonały nawóz do kwiatów i roślin ogrodowych.
- Dzięki gatunkom tropikalnym owocożernym oraz zapylającym możemy cieszyć się dostępnością do owoców takich jak mango czy banany oraz przypraw np. goździków oraz ziela angielskiego.
- Nietoperze ratują ludzi! Wyodrębniony ze śliny nietoperzy wampirów związek chemiczny bywa używany jako środek przeciwkrzepliwy u osób z udarem.
Jak pomóc nietoperzom?
- Dokładnie sprawdzać czy budynki przeznaczone do remontów nie są zamieszkałe przez nietoperze oraz korzystać z usług specjalistów oceniających walory przyrodnicze i skalę potencjalnych zagrożeń
- Jeśli w budynku stwierdzono obecność nietoperzy należy wybrać odpowiedni okres na remont w konsultacji z chiropterologami
- Zapewnić kompensację schronień w razie potrzeby zlikwidowania istniejących już kryjówek po remoncie przez powieszanie budek natynkowych lub podtynkowych oraz budowlę budek rakietowych; liczba budek powinna równoważyć stratę
- W razie znalezienia rannego lub uwięzionego w pomieszczeniu nietoperza staraj się pomóc mu w jak najmniej inwazyjny sposób – zostawiając otwarte okno lub zabezpieczając go (w rękawiczkach) w pudełku z dostępem do wody i wypuszczeniem w sprzyjających warunkach; gdy widzisz, że nietoperz jest ranny, zawiadom weterynarza
- Chronić duże drzewostany, jak również zadrzewienia przy drogach i w miastach będące miejscem życia i polowania wielu gatunków nietoperzy
- Pozostawienie pierwotnych schronień w budynkach i dziuplach drzew
- Stwórz nietoperzowy ogród! Zasadź rośliny przywabiające owady (pokarm dla nietoperzy), stwórz miejsce dostępu do wody (oczko wodne jest idealne), ogranicz użycie środków chemicznych oraz powieś skrzynki będące schronieniem
- Szerzenie wiedzy o tych niesamowitych stworzeniach oraz rozwiewanie mitów powodujących niepokój związany z obecnością nietoperzy
Cele Projektu
Projekt „Zastosowanie innowacyjnych rozwiązań przyspieszających proces zasiedlania schronień kompensacyjnych przez nietoperze”. Zrealizowany przez Studenckie Koło Naukowe Teriologów w celu stworzenia schronień zastępczych dla nietoperzy oraz opracowania metody wabienia do nowych domów.
Projekt finansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach Programu „Studenckie koła naukowe tworzą innowacje”.
Główne cene projektu
- opracowanie i przetestowanie innowacyjnej metody wabienia synantropijnych gatunków nietoperzy do schronień zastępczych przy użyciu wabika akustycznego emitującego nagrania głosów socjalnych i echolokacyjnych
- zaprojektowanie i budowa innowacyjnych, samodzielnie stojących budek typu Rocket Box (tzw. Budek rakietowych) będących nowym typem schronienia dla nietoperzy
- kompensacja utraconych kryjówek poprzez zamontowanie schronień zastępczych dla nietoperzy
- zwiększenie tempa i prawdopodobieństwa zasiedlenia schronień zastępczych przez nietoperze
- wdrożenie oraz wprowadzenie do strefy gospodarczej metody umożliwiającej nietoperzom szybsze wykrycie kryjówek zastępczych
- zwiększenie dostępności schronień kompensacyjnych dla nietoperzy, co zmniejszy negatywny wpływ człowieka na przyrodę
Z radością informujemy o pierwszych sukcesach w zasiedlaniu budek wabionych przy pomocy naszych wabików akustycznych. Mamy nadzieję na duże zainteresowanie tematem ochrony nietoperzy oraz zwiększenie dostępności Naszego produktu. Zachęcamy do zapoznania się z Naszą ofertą.
Instrukcja Budowy
ZRÓB TO SAM! – Jak zamontować własną budkę dla nietoperzy?
Budki kompensacyjne są zakładane na ściany domów lub wbudowywane w elewację budynków w celu zmniejszenia negatywnego wpływu człowieka na przyrodę. Stanowią one rozwiązanie dla ubytku schronień nietoperzy spowodowanego m.in. termoizolacją i remontami budynków. Ponadto ssaki te są zagrożone utratą siedlisk przez masową wycinkę drzew, co zmniejsza dostępność naturalnych kryjówek.
Możemy pomóc nietoperzom mocując specjalnie zaprojektowane budki natynkowe lub podtynkowe zwiększając tym samym bazę schronień potrzebnych do przetrwania. Budki takie mogą pełnić funkcję schronienia dziennego jak i miejsca hibernacji tych latających ssaków. Kryjówki pełnią również funkcję azylu przed drapieżnikami oraz zmniejszają konkurencję międzygatunkową o naturalne szczeliny i dziuple. Przymocowanie tego rodzaju schronienia umożliwi zwiększenie populacji nietoperzy oraz umocnienia ich statusu gatunkowego.
Ponadto bardzo istotnym zabiegiem w czasie przeprowadzania remontów czy ociepleń budynków, w których występują nietoperze jest montowanie budek jako schronienia kompensacyjne. Stwarzanie zstępczych miejsc życia umożliwi zachowanie się lokalnych populacji. Nietoperze są zwierzętami przywiązanymi do swoich kryjówek oraz miejsc kolonii rozrodczych! Bardzo ważne jest więc tworzenie kompensacji w postaci nowych schronień w tym samym miejscu, w którym były one pierwotnie. Pamiętajmy również, że pomimo iż nietoperzy aktualnie nie ma w remontowanym budynku nie oznacza, że nie powrócą one np. w kolejnym sezonie. W razie wątpliwości zachęcamy do kontaktu ze specjalistami – chiropterologami!
My również przychodzimy z pomocą i w razie pytań pozostajemy do Waszej dyspozycji!
ZRÓB TO SAM! Zbuduj budkę rakietową dla nietoperzy.
Jest to jeden z pierwszych projektów budowy budek rakietowych w Polsce jak i w Europie. Ten typ schronień ma wiele zalet dla nietoperzy oraz potwierdzoną skuteczność w Ameryce Północnej.
Budka rakietowa jest schronieniem wolnostojącym, co stwarza więcej możliwości dla jej zainstalowania w przypadku braku odpowiedniego drzewa czy ściany budynku. Stwarza to dużo więcej okazji dla urozmaicenia i zwiększenia liczby schronień na danym obszarze przyczyniając się do skuteczniejszej ochrony nietoperzy. Budka umieszczona jest na stalowym słupie o wysokości minimum 3m.
Kolejnym atutem budki Rocket box jest dwukomorowa przestrzeń, w obrębie której nietoperze mogą się przemieszczać. Konstrukcja posiada specjalne otwory do przechodzenia oraz system wentylacji. Stwarza to wiele mikrosiedlisk z różną temperaturą oraz przewiewnością. Ponadto dodane zostały miejsca do lądowania oraz zaczepiania się ssaków ułatwiające dostanie się do budki.
Budka jest zbudowana z drewna sosnowego, co umożliwia zbudowanie jej przez każdego a także łatwiejszą dostępność do materiałów. Nie jest ona skomplikowana w budowie oraz montażu. W razie pytań oraz wątpliwości zachęcamy do kontaktu mailowego.
Dużą radość sprawią nam zdjęcia Waszych gotowych schronień!
Zachęcamy do skorzystania z przygotowanej przez nas instrukcji, w której proces tworzenia domu dla nietoperzy opisany jest krok po kroku.
Jak zaprosić nietoperze do Twojego domu?
Kolejnym krokiem do efektywnego zasiedlenia budek przez nietoperze jest zaproszenie ich do nowego domu. Przy użyciu specjalnego urządzenia nazywanego wabikiem akustycznym jesteśmy w stanie odtwarzać specyficzne dla danego gatunku dźwięki, które zwabią nietoperze. Urządzenie to emituje sekwencje echolokacyjne oraz głosy socjalne naśladując komunikację nietoperzy. Zabieg ten zwiększa tempo i prawdopodobieństwo zasiedlania schronień zastępczych. Istota opracowania takiej metody przywabiania nietoperzy wynika z intensywnych działań modernizacyjnych i remontowych budynków, co przekłada się na zmniejszenie liczby schronień zasiedlanych przez nietoperze.
Wabiki należy zamontować w najbliższej okolicy budki, co pozwoli nietoperzom na szybkie wykrycie nowej kryjówki dzięki informacji dźwiękowej. Dźwięki powinny być emitowane przez kilka kolejnych nocy. Proces wabienia należy zacząć godzinę po zachodzie słońca w miesiącach od maja do października. Aby zwiększyć sukces zasiedlania radzimy wybrać ciepłe i bezdeszczowe noce (wtedy nietoperze są najbardziej aktywne).
Głównym celem wabienia jest szybsze odkrycie nowych kryjówek przez nietoperze. Skupiamy się na emitowaniu głosów gatunków przystosowanych do życia w środowisku antropogenicznym m.in. borowiec wielki (Nyctalus noctula) oraz gatunków z rodzaju karlik (Pipistrellus). Przede wszystkim wabiki akustyczne znajdą zastosowanie w przestrzeni zamieszkałej przez ludzi, intensywnych działań modernizacyjnych i remontowych budynków, co przekłada się na zmniejszenie liczby schronień zasiedlanych przez nietoperze.
Więcej informacji technicznych o wabikach akustycznych znajdziecie na stronie www.animalsoundlabs.pl.
W razie potrzeby służymy pomocą!
Kontakt
CHIROPTEROLOG
dr Joanna Furmankiewicz
tel. 609 694 206
joanna.furmankiewicz@uwr.edu.pl
MOBILNE WABIKI
www.animalsoundlabs.pl
tel. 69 732 15 83
info@animalsoundlabs.pl
